Fındık'ta Krizi Derinleşiyor

Ferrero İddiaları, Kokarca Tehdidi ve Ziraat Odası'ndan Fiyat Manipülasyonu Uyarısı Türkiye'nin stratejik öneme sahip tarım ürünlerinden fındık, son günlerde üç ana başlıkta derinleşen tartışmalarla gündemi sarsıyor

Dünyanın en büyük fındık alıcısı olan Ferrero firmasının piyasaya yönelik iddialı hamleleri, rekolteyi ciddi oranda düşüren Kahverengi Kokarca zararlısı ve bunun yarattığı fiyat belirsizliği ve manipülasyon iddiaları. Üretici temsilcileri, STK'lar ve siyasiler bu karmaşık süreçte çiftçinin yanında yer alarak seslerini yükseltiyor.

Ferrero Tartışması: "Fiyat Manipülasyonu" İddiaları
Fındık piyasasında fiyatlar yüksek seyrederken, İtalyan devi Ferrero'nun Türkiye'den fındık alımını durduracağı yönünde çıkan iddialar serbest piyasada büyük bir şok etkisi yarattı. Ziraat Odası başkanları ve üretici temsilcileri bu durumu açık bir manipülasyon olarak nitelendiriyor.

Ziraat Odası Tepkisi: Ordu'nun Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça gibi isimler, yayılan bu haberlerin üreticiyi panikletme ve elindeki ürünü ucuz fiyata pazara indirme amacı taşıdığını belirtti. Akça, serbest piyasada 380 TL'ye kadar çıkan fiyatların bu iddia sonrası 280 TL seviyelerine kadar gerilediğini, ancak üreticinin rekoltenin azlığını bildiği için ürününe sahip çıktığını ve manipülasyonu boşa çıkardığını ifade etti.

Tepkiler üzerine Ferrero yetkilileri, Türkiye'den alımı durdurma gibi bir açıklamalarının olmadığını ve Türkiye'nin kendileri için en büyük tedarikçi olduğunu duyurarak piyasadaki gerilimi bir nebze düşürmeye çalıştı.

 Kahverengi Kokarca Tehdidi: Randıman ve Rekolte Kaybı
Fındık üreticisinin son yıllardaki en büyük kâbusu olan Kahverengi Kokarca (Halyomorpha halys) zararlısı, rekolte ve randımanı sert bir şekilde vurarak fiyat tartışmalarının temelini oluşturuyor.

STK ve Ziraat Odaları Alarmda: Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) ve bölge ziraat odası başkanları (Samsun, Ordu, Giresun), kokarcanın başta fındık olmak üzere kivi, mısır ve sebzelere verdiği zarara dikkat çekiyor. Bazı Ziraat Odası Başkanları, kokarca zararı nedeniyle fındıkta yüzde 40 ila yüzde 60'a varan kayıplar olduğunu ve tüccara gelen fındıkta randımanın 40'ın altına düştüğünü rapor ediyor. Bu durumun, üreticinin yaşadığı zararın afet kapsamına alınması talebini güçlendiriyor.

Siyasi Cephe: TBMM'de de gündeme gelen kokarca sorunu, milletvekillerinin mücadele çağrılarıyla yer buluyor. Milletvekilleri, kahverengi kokarcayla mücadelenin topyekûn ve kalıcı olması gerektiğini, aksi takdirde Türkiye'nin fındık ihracatındaki liderliğinin tehlikeye gireceği uyarısında bulunuyor.

 Fiyat Beklentisi ve Üreticinin Direnişi
Kahverengi Kokarca'nın vurduğu düşük rekolte ve Ferrero kaynaklı manipülasyon iddiaları, fındık fiyatlarının seyrini belirliyor. Genel kanı, düşük rekolte nedeniyle fiyatların kaçınılmaz olarak yükseleceği yönünde.

TMO ve Piyasa: Hükümetin açıkladığı taban fiyatın (geçmiş dönemlerde 130 TL gibi rakamlar telaffuz edilmişti) üzerine hızla çıkan serbest piyasa, üretici temsilcilerinin beklentilerini doğruluyor.

Üreticiye Çağrı: Ulusal Fındık Konseyi ve Ziraat Odaları, üreticiye "ürünü emanete vermeyin" çağrısını yineliyor. Uzmanlar, üreticinin elindeki fındığı kontrollü ve ihtiyacı kadar piyasaya indirmesi durumunda, fiyatların kısa sürede 250-300 TL seviyelerine kadar yükselebileceğini öngörüyor.

 Sonuç: Fındık Üreticisi Üçlü Tehdit Altında
Fındık sektörü, bir yandan iklim koşulları ve Kahverengi Kokarca gibi biyolojik tehditlerle mücadele ederken, diğer yandan da Ferrero gibi büyük alıcıların piyasa üzerindeki baskıcı ve manipülatif hamleleriyle karşı karşıya kalıyor. Ziraat Odaları ve STK'lar, devletin TMO aracılığıyla piyasayı dengelemesini ve kokarca mücadelesinde daha etkili adımlar atmasını talep ederek üreticinin haklarını koruma mücadelesine devam ediyor.